‘Resposta diak halo ema ida haksolok, no nia liafuan nebee koalia iha tempu loos, ida nee sei diak duni’. Proverbiu 15:23

William Penn, fundador husi kolonia British Pennsyvania nia iha tinan 1677 (nasaun U.S parte nebee hanaran Pennsylvanian nian hodi foo onra ba nia), nebee forma prinsipiu neen konaba konversa:

(1)  Hadook aan hus kompania nebee mak la foo benefisiu ou ida nebee la nesesariu, no iha okasiaun ida nee, koalia uituan deit.

(2) Nonok nee matenek ida, iha nebee kualia nee buat beik ida; no nafatin seguru.

(3) Balun beik hodi interompe no antisipa sira nebee mak koalia, duke rona ba sira no hanoin molok hatan sira, nebee mak lakomprende hanesan ema beik.

(4) Karik ita hanoin dalarua molok ita koalia, ita sei koalia diak liu dalarua (dua kali lipat)

(5) Diak liu lakoalia buat ida, duke koalia la ho objetivu. No diak liu kolia ho lolos, no haree ba situasaun nebee diak, tempu nebee presija atu koalia no tempu nebee la presija atu koalia.

(6) Iha debate hotu-hotu, husik lialos mak sai ita nia objetivu, laos vitoria ou interese nebee lajustu nebee mak koko atu hetan nia objetivu duke hatudu kritiku.

Rezumu: labele koalia sem hanoin! Foo tempu ba ita nia aan atu hanoin ho matenek ba iha liafuan nebee atu koalia, hadook aan husi sira nebee halo ema seluk sente intimidasaun no hatuun sira seluk. Dalan diak ida nebee bele konvense ema seluk mak liu husi rona ba sira. Ema gosipdor koalia konaba ema seluk no ema nebee baruk koalia konaba nia aan rasik, maibe ema nebee koliador nebee diak koalia konaba buat nebee interesante ba ita no rona saida mak ita koalia ho atensaun masimu. Tuir lolos se ita koalia barak mak ema sei lahanoin kona liafuan saida mak ita koalia ona. No sira sei hanoin ita nia liafuan karik sira sente ita preokupa uituan hodi rona konaba sira nia hanoin no preokupasaun. Biblia hatete, ‘Resposta diak halo ema ida haksolok, no liafuan ida nebee koalia iha tempu loos, ida nee sei diak duni!’

Hahan Ba Klamar: 1 Joao 3:11-5:21, Joao 7:25-44, Salmu 104:27-35, Proverbiu 24:29