Dili– Komunikadu imprensa Palásiu Prezidensial Kinta semana ne’e divulga sai ba Nasaun katak, prezidente Ramos Horta iha nia atividade vizita Estadu iha Singapura iha loron Kuarta 7 de Dezembru semana ne’e hala’o enkontru ho grupu emprezarial rua husi Kwait no Estadus Unidus América hodi diskuti kona ba opurtunidade atu investor internasional sira ne’e bele investe iha Timor Leste, “Sira hakarak haré oinsa sira bele kontribui ba finansiamentu projetu infraestruturas iha Timor Leste, grupu ne’e grupu boot ida, sira bele finansia diretamente ou bele mobiliza investór seluk, inklui banku (signifika impréstimu), no tuir sira isplika katak funan kamán menus %3, laiha limite”, dehan Prezidente Ramos Horta.
Prezidente hateten, empreza hirak ne’e bele finansia greater sunrise to’o bilaun 12 dolares Americano no prefere halo mós investimentu iha área infraestruturas,”Sira mos hakarak iha investimentu barak liu, tanba sira iha ivestimentu iha África no sira mos bele halo planu ba Timor Leste kona ba aeroportu, estrada, ospital no uma ba kbiit laek sira rihun ba rihun tuir negosiasaun ruma karik Guvernu interesadu bele hasoru sira hodi prepara planu investimentu ida ne”, dehan Prezidente Horta.
Empreza husi Kwait, Al-Bader International Development Co.W.L.L. dispunivel atu ko’alia hodi harí uma ba sidadaun vulneravel husi dezeñu, proposta orsamental no tuir padraun nebe sira aplika ona iha nasaun barak, “Sei lagratuita tanba halo konforme akordu entre investor ho Guvernu. Alen de ida ne xefi ekipe delegasaun husi empreza Al-Bader Yousef A. Albader deklara sira nia prontidaun atu investe iha área turízmu”, xefi Estadu haktuir.
Prezidente Timor Leste mos apreveita ho Open Society Asia Pasific kona ba planu investimentu nebe Prezidente Horta ko’alia ona ho Gerge Soros nudar fundador no nudar bilionáriu Américano, “Grupu ne’e ema bilionariu Amáericano ida nian, hau enkontru ho sira iha Dili, no dala ida iha Nova Yorke, no hau husu ba sira ajuda halo revizaun ba planu estratéziku dezenvolvimentu nasional (PEDN) 2011-2030, tanba hahú planu PEDN no iha implementasaun tinan 2011, tinan 10 liu ona, atu haré saida maka halo diak, saida maka iha falhansu iha planu ne, no tanba ekonomia mundial troka an ba mai, se aspeitu planu balun ita mantein ou bele halo alterasaun no adaptasaun konforme situasun rejional no mundial”, xefi Estadu sublina.
Tuir Prezidente Ramos, revizaun ba PEDN ne presiza duni hodi adpata tuir nesesidade industrial nebe hanaran intelijensia artefisial teknolozia dizitalizasaun. Prezidente Ramos Horta mos husu atu ekipe avaliador kontinua halo revizaun ba PEDN, no bainhira ramata bele halo diskusaun hamutuk entre revizaun grupu Open Sosiety no parte Guvernu mos presiza halo kle’an, “Open Sisiety hahú servisu ona iha fulan sira ne nia laran, no inísiu tinan 2023 bele entrega ona ba prezidente Repúblika sira nia estudu no prosposta estratezia ba Timor Leste”, dehan Prezidente Ramos Horta.
Akompaña Prezidente Ramos Horta ninia enkontru ne, minsitru Estadu kordenador asuntus ekonómiku Joaquim Amaral, asessor Helder Lopes, embaxadora Maria Carascalao no prezidente trade invest Arcanjo Leite.
* Jornalista Radio Voz Andre Gusmão.